NGƯỜI ĐI ĐÒ DỌC

 

Bài thơ lục bát dài như câu chuyện tình buồn, mênh mang như nước sông Hương. Mình mình… tôi tôi… những nhân xưng đại từ trong thơ nghe ra một thời cổ kính ngày xưa. Mình về mình nhớ ta không ? Không, không …tôi quyết là không nhớ nàng. Có một chút âm hưởng Lỡ bước sang ngang của Nguyễn Bính... mà hay: 

“Chị từ lỡ bước sang ngang,

Trời dông bão, giữa tràng giang, lật thuyền.

Xuôi dòng nước chảy liên miên,

Đưa thân thế chị tới miền đau thương.

Mười năm gối hận bên giường,

Mười năm nước mắt bữa thường thay canh.

Mười năm đưa đám một mình,

Đào sâu chôn chặt mối tình đầu tiên.

Mười năm lòng lạnh như tiền,

Tim đi hết máu, cái duyên không về.

( Nguyễn Bính) 

Tôi rất cảm thán chuyện tình dang dở của đôi lứa yêu nhau không trọn vẹn như cuộc đời người phải đi chuyến đò dọc dài đăng đẳng gian nan trắc trở... giá cuộc đời đôi lứa chỉ đáp chuyến đò ngang  từ bến nọ qua bến kia chỉ trong một đoạn ngắn thì có lẽ không đau đớn dang dở thê lương như trong đoạn cuối của bài thơ cất giữ hơn nửa thế kỷ 

“Sau vườn rau cải ra hoa

Nhưng lòng tôi bỗng dưng già mấy mươi

Năm năm biệt mái giang đầu

Năm năm tôi giữ u sầu riêng tôi

Mà sao mình chẳng giữ lời

Cứ đi đò dọc cho đời dở dang”...

Ừ! Nghĩ cho cùng 

Cứ gì đò dọc đò ngang 

Đã không duyên nợ... đôi đàng mình ơi ! 

Cảm thán đôi dòng của một người yêu thơ khi đọc bài viết của Đỗ Duy Ngọc về một bài thơ hay không tác giả. 

Hơn 50 năm còn giữ được thư người xưa thật là đáng quý! 

Còn bài thơ hay quá mà không biết tác giả thì cũng thật đáng tiếc? 

Cảm ơn bạn Đỗ Duy Ngọc

mnc 

5/21

⚜️

NGƯỜI ĐI ĐÒ DỌC 

FB Đỗ Duy Ngọc 

Cách đây gần 50 năm, tôi có một mối tình rất sâu đậm với cô bạn cùng lớp, cùng trường đại học. Nhưng rồi có duyên mà không nợ, hai chúng tôi không được là dấu chấm của đời nhau. Với tôi, tôi không bao giờ quên được những ngày tươi đẹp đấy và mối tình đó theo mãi suốt cuộc đời tôi. Giờ đây, tuổi đã già, hai người đi hai con đường khác nhau, nhưng nỗi nhớ luôn nằm trong ý nghĩ. Hồi đó, cô ấy có chép cho tôi bài thơ rất hay nhưng không có tên tác giả. Bài thơ kể về một mối tình lãng mạn, hai người yêu nhau tha thiết lắm nhưng rồi không đến được với nhau. Cô gái đi lấy chồng nhưng không hạnh phúc. Khi chia tay, hai người cùng hẹn mỗi năm một lần sẽ gặp nhau ở bến đò chợ Trình. Bài thơ kể lại nỗi lòng của cả hai người lúc chia xa cũng như khi hẹn gặp. Đoạn kết của bài thơ chàng trai tìm đến quê nàng khi không gặp được nàng ở chợ Trình sau năm năm phiêu bạt. Hoá ra nàng đã qua đời, bà mẹ nàng rưng rưng nước mắt lúc gặp lại chàng trai. Đứa con nhỏ đứng thở dài trước nấm mồ hiu quạnh. Bài thơ buồn cho một mối tình không trọn vẹn.

Chiều nay khi đọc lại chồng thư cũ đã gần nửa thế kỷ, tôi gặp lại bài thơ. Chép ra đây để nhớ lại một quãng đời.

NGƯỜI ĐI ĐÒ DỌC

Mưa giăng trắng núi Ngự Bình

Nước sông Hương đục đưa mình về xuôi

Mình về xứ ấy quê tôi

Nhà tranh mấy nóc mấy đồi mấy nương

Đừng xem hoa nở dọc đường

Mình đi vội nhé, tôi thương mình nhiều

Qua chợ sớm đến chợ chiều

Mình về không mẹ lại điều con hư

Mình về mình nhớ viết thư

Bao giờ tôi chẳng mong thư của mình

Mưa giăng trắng núi Ngự Bình

Nước sông Hương đục nên mình không may

Lạnh lùng khoác áo chia tay

********

Chiều qua nước sông Hương đầy

Mưa giăng núi Ngự chia tay cùng mình

Em đi đò dọc Vạn Trình

Chợ chiều không họp Bến Đình buồn hiu

Đường vào thôn xóm hoang liêu

Gió bấc lành lạnh lòng hiu hắt sầu

Run run em bước qua cầu

Vì ai em chịu dãi dầu nắng sương

Đừng xem hoa nở dọc đường

Thiếu săn sóc nghĩ chán chường cho hoa

Trở về mẹ mắng mẹ la

Dằn lên vặc xuống thêm nhà em ghen

Tủi cho thân phận em hiền

Nhớ mình vặn nhỏ ngọn đèn mà thôi

********

Chiều qua mình đưa em xuôi

Nhớ lời mình nhủ em ngồi không an

Thôi mình đừng có vấn vương

Chuyện xưa xa quá trầm hương nhạt mùi

Đã đành hai đứa dập vùi

Đã đành đôi lứa chôn vùi tuổi xanh

Nhưng còn được tiếng em anh

Nhưng còn được mái lều tranh giang đầu

Mình ơi! Em đã qua cầu

Mình chờ chi nữa bạc màu áo thôi

********

Mình lo gì chiếc áo nâu

Bạc thì nhuộm lại hơi đâu mà buồn

Thương thì xin nhớ nhau luôn

Bạc lòng mới sợ xa đừng ngại sông

Mình giờ tuy đã có chồng

Nhưng tôi, tôi quyết ở không trọn đời

Thế gian chỉ có một người

Đã không lấy được đành cười chứ sao

Tôi không lấy mận thay đào

Lấy trăng thay ngọn đèn dầu mình ơi

Đêm nay mưa gió tơi bời

Đọc thư mình những bồi hồi tâm can

********

Mình khuyên tôi đi đò ngang

Mình đi đò dọc đôi đàng phân ly

Để cho tôi khỏi nhỡ thì

Nhưng tôi thì có còn gì nữa đâu

Lòng tôi đã thắm một màu

Từ ngàn xưa đến ngàn sau với mình

********

Mưa giăng trắng núi Ngự Bình

Đêm nay chẳng biết Vạn Trình mưa không?

Bến Đình ở cuối dòng sông

Nước Hương giang đổ về đông chắc nhiều

Ai đi đò dọc đừng liều

Mình đi đò dọc chín chiều ruột đau

Có trầu mà chẳng có cau

Thì đành không đỏ môi nhau kiếp này

Vắng mình tôi ngủ không say...

*********

Vắng mình tôi ngủ không say

Sáng đi đò dọc về đây thăm mình

Năm năm xa cách Vạn Trình

Chợ Trình không họp Bến Đình vui hơn

Nhưng hoa không nở dọc đường

Và mây đồi chẳng bạc nương dâu nhà

Nhịp cầu tre gãy làm ba

Nằm trơ bên cạnh gốc đa xóm ngoài

Con ai lại đứng thở dài?

Mồ ai đó nhỉ? U hoài làm sao!

*******

Đường vào thôn xóm hoang liêu

Hương cau thoang thoảng, mùi trầu cay cay

Vắng mình đã năm năm nay

Về đây sao vắng thế này, mình ơi!

Mẹ già đang hái chè tươi

Thấy người khách lạ mỉm cười đau thương

Tôi e lạc xóm lạc đường

Nhưng không, còn khóm hải đường ngày xưa

Và bên thềm chiếc thoi tơ

Mẹ ơi! Mẹ nhận ra con chưa này

Mẹ già đôi mắt hấp hay

Sững sờ đưa cả hai tay khóc oà

*********

Sau vườn rau cải ra hoa

Nhưng lòng tôi bỗng dưng già mấy mươi

Năm năm biệt mái giang đầu

Năm năm tôi giữ u sầu riêng tôi

Mà sao mình chẳng giữ lời

Cứ đi đò dọc cho đời dở dang

Tôi về để lại đi hoang

Đi vài năm nữa cho tan cuộc đời

********

Chép lại 30.4.2021